Quy luật di căn qua 3 con đường chính: máu, bạch huyết, và dịch thể

Để hiểu vì sao ung thư di căn đến gan, phổi, xương, não..., ta cần hiểu rõ quy luật di căn qua 3 con đường chính: máu, bạch huyết, và dịch thể (khoang cơ thể). Dưới đây là hệ thống hóa rõ ràng:

🔁 I. DI CĂN THEO ĐƯỜNG MÁU (hematogenous metastasis)

📌 Đặc điểm:

Tế bào ung thư xâm nhập vào tĩnh mạch, đi theo hệ tuần hoàn, lọc qua phổi hoặc gan trước tiên, tùy theo nguồn máu dẫn đi đâu.

📍 Luật chi phối:

➡️ Ung thư cơ quan nào đổ máu tĩnh mạch về đâu trước, thì di căn về cơ quan đó trước.

🗺️ Ví dụ cụ thể:

Cơ quan ung thư	Máu tĩnh mạch đổ về đâu?	Nơi di căn đầu tiên
Ruột, dạ dày, tụy	Tĩnh mạch cửa → gan	Gan
Vú, thận, tiền liệt	Tĩnh mạch chủ dưới	Phổi → rồi xương/não
Phổi	Đổ máu về tim trái	Não, xương, tuyến thượng thận
Xương	Về tim	Phổi

🌊 II. DI CĂN THEO ĐƯỜNG BẠCH HUYẾT (lymphatic metastasis)

📌 Đặc điểm:

Tế bào ung thư xâm nhập vào mạch bạch huyết, theo dòng chảy đến hạch gần nhất, sau đó lan rộng.
Đặc trưng của ung thư biểu mô (carcinoma): phổi, vú, cổ tử cung, dạ dày...

📍 Luật chi phối:

➡️ Ung thư vùng nào → di căn hạch gần nhất, sau đó đến các hạch xa hơn.

🗺️ Ví dụ cụ thể:

Cơ quan ung thư	Hạch di căn đầu tiên	Dấu hiệu
Vú	Hạch nách	Sờ thấy hạch nách to, cứng
Dạ dày	Hạch thượng đòn (Virchow)	Hạch trái sưng – dấu hiệu báo động
Phổi	Hạch trung thất	Khó thở, đau ngực
Cổ tử cung	Hạch chậu, hạch cạnh động mạch chủ	Đau bụng, phù chân

💧 III. DI CĂN GIEO RẮC (seeding – dịch thể)

📌 Đặc điểm:

Tế bào ung thư rơi vãi (gieo rắc) trong các khoang tự do: ổ bụng, màng phổi, màng tim, màng não.
Thường xảy ra với ung thư có vỏ bao vỡ hoặc xâm lấn màng thanh dịch.

🗺️ Ví dụ cụ thể:

Loại ung thư	Dạng di căn gieo rắc	Triệu chứng
Buồng trứng	Phúc mạc bụng	Báng bụng ác tính
Dạ dày, ruột	Phúc mạc bụng	Đầy bụng, chán ăn, gầy sút
Phổi	Màng phổi	Tràn dịch màng phổi ác tính
Não	Dịch não tủy – màng não	Nhức đầu, cổ cứng, buồn nôn

🎯 Tóm tắt 3 con đường di căn và nơi đến đầu tiên

Con đường	Đặc trưng	Nơi đến đầu tiên
Đường máu	Đi theo hệ tuần hoàn	Phổi, gan, não, xương
Đường bạch huyết	Theo hệ hạch bạch huyết	Hạch khu vực
Dịch thể	Gieo rắc trong khoang phúc mạc, màng phổi...	Tràn dịch, báng bụng

Quy luật di căn qua 3 con đường chính: máu, bạch huyết, và dịch thể

🔁 I. DI CĂN THEO ĐƯỜNG MÁU (hematogenous metastasis)

📌 Đặc điểm:

📍 Luật chi phối:

🗺️ Ví dụ cụ thể:

🌊 II. DI CĂN THEO ĐƯỜNG BẠCH HUYẾT (lymphatic metastasis)

📌 Đặc điểm:

📍 Luật chi phối:

🗺️ Ví dụ cụ thể:

💧 III. DI CĂN GIEO RẮC (seeding – dịch thể)

📌 Đặc điểm:

🗺️ Ví dụ cụ thể:

🎯 Tóm tắt 3 con đường di căn và nơi đến đầu tiên

Bài viết liên quan

Đăng ký để nhận tài liệu miễn phí

Đăng ký học