Đề văn vào 10 Sở Hà Nội 2025
HẠNH PHÚC
(Trích)
Giang Nam
“Má bận bao nhiêu là việc
Nên dành cho ba
Cái hạnh phúc đưa con đến trường
Mười bảy tuổi đời con
Ba mới có niềm vui của những người cha, người mẹ.
Ba vẫn ước được dắt con
Những điều rất thật
mà riêng trái tim mới hiểu
Được dắt tay con băng qua đường,
Được cười dưới mưa
khi nước thấm vào lưng
Được mắt ngủ bên con
vì một đề thi “hóc búa”
Phải ba mươi năm
Đất nước mới có ngày mình tự do đi ngoài phố
Và mỗi hạt cát ở sân trường
Mới lấp lánh màu đỏ, màu xanh.
Thầy giáo, cô giáo của con
Rất trẻ, rất hiền lành
(Có người ba từng quen trên chiến khu)
Sáng mai này vụt lớn cao trên bục giảng
Ôi được nhìn bằng trái tim phập phồng, lo lắng
Được nhìn bằng đôi mắt trẻ của con
Có hạnh phúc nào lớn hơn
Như sáng mai này ba đưa con đến lớp...
[...]
Má bận đi công tác
Nên dành cho ba
Cái hạnh phúc đưa con đến trường
Cái hạnh phúc trong lành như hơi thở của con
Cái hạnh phúc nữa đời người ba mới gặp!”
Nha Trang, 11-1975
(Giang Nam, Thơ với tuổi thơ, NXB Kim Đồng, 2002)
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Câu 1 (0,5 điểm).
Xác định thể thơ của văn bản.
Câu 2 (0,5 điểm).
Ghi lại ba từ ngữ, hình ảnh thể hiện mong ước của người cha trong mười ba dòng thơ đầu.
Câu 3 (1,0 điểm).
Bài thơ Hạnh phúc được viết vào tháng 11 năm 1975, sau ngày đất nước thống nhất. Hoàn cảnh ra đời đó giúp em hiểu những dòng thơ sau như thế nào?
“Phải ba mươi năm
Đất nước mới có ngày mình tự do đi ngoài phố
Và mỗi hạt cát ở sân trường
Mới lấp lánh màu đỏ, màu xanh.”
Câu 4 (1,0 điểm).
Phân tích tác dụng của việc lặp lại từ ngữ trong hai dòng thơ:
“Ôi được nhìn bằng trái tim phập phồng, lo lắng
Được nhìn bằng đôi mắt trẻ của con”.
Câu 5 (1,0 điểm).
Hạnh phúc có thể là những điều nhỏ bé, giản dị. Hãy chia sẻ một niềm hạnh phúc giản dị của mình và cho biết vì sao em trân trọng điều đó (trình bày khoảng 5–7 dòng).
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích năm dòng thơ cuối của văn bản Hạnh phúc được trích ở phần Đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm)
Những năm tháng học tập dưới mái trường là quãng thời gian quý giá với biết bao niềm vui bên thầy cô, bạn bè,... Tuy nhiên, không phải ai cũng cảm nhận được điều đó.
Em hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trả lời câu hỏi:
Làm thế nào để luôn tìm thấy niềm vui tuổi học trò?
Dưới đây là bài văn nghị luận khoảng 400 chữ với đề bài:
Làm thế nào để luôn tìm thấy niềm vui tuổi học trò?
Tuổi học trò là quãng thời gian tươi đẹp, nơi chất chứa bao kỷ niệm trong sáng bên thầy cô, bạn bè. Thế nhưng, không phải ai cũng cảm nhận được niềm vui trong hành trình ấy. Vậy làm thế nào để luôn tìm thấy niềm vui tuổi học trò?
Trước hết, để có được niềm vui trong học tập, mỗi học sinh cần chủ động xây dựng thái độ tích cực với việc học. Khi xem việc đến trường là cơ hội khám phá tri thức, phát triển bản thân thay vì nghĩa vụ ép buộc, ta sẽ thấy việc học trở nên nhẹ nhàng và thú vị hơn. Thứ hai, hãy biết trân trọng từng khoảnh khắc bên bạn bè, thầy cô. Những giờ ra chơi, buổi sinh hoạt lớp, hoạt động ngoại khóa chính là "vốn quý" của tuổi trẻ, là hành trang cảm xúc mà sau này nhớ lại ai cũng thấy bồi hồi. Ngoài ra, việc sống tử tế, chan hòa với mọi người cũng mang đến cho ta nhiều niềm vui giản dị: một lời động viên, một cái bắt tay, hay chỉ đơn giản là cùng cười vang trong giờ học.
Tuy nhiên, có những bạn học sinh vì áp lực điểm số, kỳ vọng của cha mẹ hoặc so sánh với người khác mà đánh mất sự hồn nhiên, khiến tuổi học trò trở nên căng thẳng, tẻ nhạt. Vì thế, cần biết cân bằng giữa học tập và vui chơi, đặt ra mục tiêu vừa sức và không quên nghỉ ngơi, thư giãn, phát triển sở thích cá nhân.
Tóm lại, niềm vui tuổi học trò không đến từ điều gì quá lớn lao mà xuất phát từ chính cách ta nhìn nhận và tận hưởng từng ngày dưới mái trường. Khi sống trọn vẹn từng khoảnh khắc, giữ được tâm hồn trong trẻo và luôn hướng tới điều tích cực, ta sẽ thấy tuổi học trò thật đáng yêu và ý nghĩa.
PHONG CÁCH HÀI HƯỚC
Làm thế nào để luôn tìm thấy niềm vui tuổi học trò?
Người ta bảo: "Tuổi học trò là quãng thời gian đẹp nhất đời người". Nhưng thật ra, khi đang học thì nhiều bạn lại thấy... chẳng vui tẹo nào! Bài kiểm tra thì dày đặc, bài tập nhóm thì nhóm làm mỗi mình, còn sáng nào cũng phải vật lộn với cái đồng hồ báo thức. Vậy làm thế nào để tuổi học trò không còn "ám ảnh" mà trở thành một kỷ niệm tươi vui?
Thật ra, niềm vui không ở đâu xa xôi, nó đến từ chính những điều nhỏ bé hằng ngày. Một buổi học mà cô giáo “lỡ” kể chuyện cười đầu giờ, hay tiết học thể dục được đá bóng dưới sân trường cũng đủ khiến một ngày thêm thú vị. Những buổi sinh nhật bất ngờ, những lần cả lớp "chung tay" viết bản kiểm điểm hộ bạn, rồi cả những lần trốn học... bị bắt quả tang – sau này nghĩ lại, ai cũng bật cười. Nhưng niềm vui không tự đến nếu ta cứ suốt ngày than phiền. Hãy học cách “biến mọi chuyện thành niềm vui”: bài kiểm tra khó thì xem như thử thách bản thân, bị điểm kém thì... coi như có động lực để tiến bộ!
Quan trọng nhất, hãy sống chan hòa, chơi hết mình, học hết sức. Trân trọng thầy cô – những người như “chiếc Google sống” luôn kiên nhẫn giảng bài dù bạn đã hỏi lần thứ 3. Trân trọng bạn bè – những đứa từng mượn bút, chép bài, rồi chia nhau từng cái bánh trong giờ ra chơi.
Tóm lại, muốn tuổi học trò luôn vui, thì đừng chờ niềm vui đến – hãy tự tạo ra nó bằng trái tim lạc quan và một nụ cười trên môi. Vì sau này, khi đã trưởng thành, bạn sẽ nhận ra: “Có một thời như thế, vui biết mấy!”
PHONG CÁCH NGHIÊM TÚC
Làm thế nào để luôn tìm thấy niềm vui tuổi học trò?
Tuổi học trò là khoảng trời trong trẻo, đầy ắp những kỷ niệm hồn nhiên và đẹp đẽ. Đó là quãng thời gian không thể nào quên với bao tiếng cười, giọt nước mắt, những buổi đến lớp tinh khôi, những lần nắm tay bạn bè đi qua mùa thi, mùa phượng đỏ. Thế nhưng, trong nhịp sống gấp gáp hôm nay, không phải ai cũng cảm nhận trọn vẹn được niềm vui ấy. Làm thế nào để tuổi học trò luôn là chuỗi ngày ý nghĩa và hạnh phúc?
Trước hết, để luôn tìm thấy niềm vui, mỗi học sinh cần nuôi dưỡng trong mình một thái độ sống tích cực. Học tập là nhiệm vụ quan trọng, nhưng nếu biết yêu việc học như yêu những bài giảng nhẹ nhàng, những trang sách mở ra chân trời mới, thì mỗi ngày đến trường sẽ là một ngày vui. Bên cạnh đó, hãy biết trân trọng những mối quan hệ xung quanh: thầy cô, bạn bè, những người cùng ta dệt nên câu chuyện của thanh xuân. Một lời chào thầy cô, một cái nắm tay bạn bè, một cái ôm sau kỳ thi… tất cả đều là những mảnh ghép tạo nên niềm vui giản dị mà sâu sắc.
Tuổi học trò còn đẹp bởi những khoảnh khắc không hoàn hảo: một lần bị điểm kém, một lần cãi nhau với bạn thân, hay một lần đứng dưới mưa chỉ vì… quên mang dù. Nhưng chính những điều ấy lại khiến ta trưởng thành, biết yêu hơn những điều bé nhỏ và biết mỉm cười trước mọi thử thách.
Tóm lại, để luôn tìm thấy niềm vui tuổi học trò, hãy sống hết mình, yêu thương thật lòng và biết lắng nghe cuộc sống bằng cả trái tim. Bởi một mai rời xa mái trường, ta sẽ luôn nhớ về nơi ấy với tất cả sự tiếc nuối và biết ơn.
