Bảng điều chỉnh toàn diện về ĂN – NGỦ – TẬP – CẢM XÚC theo 5 TẠNG PHỦ (Ngũ Tạng)
Dưới đây là bảng điều chỉnh toàn diện về ĂN – NGỦ – TẬP – CẢM XÚC theo 5 TẠNG PHỦ (Ngũ Tạng) trong Hoàng Đế Nội Kinh, giúp bạn chăm sóc sức khỏe theo nguyên lý “Tạng phủ khỏe – Khí huyết lưu thông – Bệnh tật không sinh”.
🧭 BẢNG ĐIỀU CHỈNH THEO NGŨ TẠNG
| Tạng | Chức năng chính | Ăn uống nên dùng | Ngủ nghỉ lý tưởng | Tập luyện phù hợp | Cảm xúc cần điều hòa | Dấu hiệu suy yếu thường gặp |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Tâm (Tim) 🔥 | Chủ huyết mạch, thần trí | Vị đắng nhẹ, thanh mát: sen, mướp đắng, táo đỏ, kỷ tử | Ngủ trưa ngắn (15–30') + ngủ đêm sớm (trước 23h) | Thiền, hít thở sâu, Thái cực quyền | Vui vừa phải – tránh hưng phấn, hồi hộp | Tim đập nhanh, hồi hộp, mất ngủ, đổ mồ hôi trộm |
| Can (Gan) 🌳 | Chủ sơ tiết khí – tàng huyết – điều tiết cảm xúc | Vị chua nhẹ: giấm táo, rau má, rau cải, atiso | Ngủ trước 23h, dậy sớm (5–6h) để gan lọc máu tốt | Vươn vai, khí công, thể dục nhẹ ngoài trời | Điều hòa giận dữ, uất ức | Mắt mỏi, dễ cáu, đau đầu bên, chuột rút, kinh nguyệt rối loạn |
| Tỳ (Lá lách) 🟡 | Chủ vận hóa thức ăn – tạo khí huyết | Vị ngọt nhẹ – dễ tiêu: khoai lang, đậu đỏ, bí đỏ | Tránh ăn khuya – ngủ sớm, đúng giờ | Tập trung bụng – tiêu hóa: đi bộ, yoga, xoa bụng | Tránh lo lắng, suy nghĩ nhiều | Ăn không ngon, bụng đầy, tiêu chảy, tay chân lạnh, da sạm |
| Phế (Phổi) ⚪ | Chủ khí – điều hô hấp – bì mao (da) | Vị cay nhẹ – ấm – nhuận: củ cải, gừng, lê, mật ong | Ngủ sớm – dậy sớm (trước 6h), không thức khuya | Tập thở sâu, dưỡng sinh, vỗ phế du, đi bộ nhẹ | Tránh buồn bã, u uất | Ho dai, da khô, dễ cảm, khò khè, mệt sau nói chuyện |
| Thận 💧 | Chủ tàng tinh – cốt tủy – sinh dục | Vị mặn nhẹ – ấm bổ: tôm, hải sản, đậu đen, thục địa | Ngủ sớm – dậy trễ (mùa đông), giữ ấm thân dưới | Tập xoa lưng – vỗ đan điền – khí công, dưỡng sinh | Tránh sợ hãi – áp lực tinh thần quá mức | Lưng mỏi, gối yếu, hay tiểu đêm, ù tai, giảm sinh lực |
🔍 Gợi ý ứng dụng hàng ngày:
-
✅ Sáng: Dành 10–15 phút xoa bụng – hít thở – uống nước ấm dưỡng Tỳ – Phế.
-
✅ Trưa: Nghỉ ngắn 15–30 phút → Dưỡng Tâm.
-
✅ Chiều: Đi bộ ngoài trời, vươn vai – giãn gân cốt → Dưỡng Can – Phế.
-
✅ Tối: Tắm nước ấm, xoa gan bàn chân – huyệt Thận du → Dưỡng Thận.
-
✅ Tâm trí: Mỗi ngày tự quan sát cảm xúc, ghi nhật ký hoặc thiền 10 phút.
