Các bệnh do tam tiêu rối loạn?
Khi Tam Tiêu rối loạn – tức là khí huyết, thủy dịch và các quá trình vận hành giữa Thượng – Trung – Hạ tiêu bị mất cân bằng – sẽ sinh ra hàng loạt bệnh lý khó chẩn đoán chính xác bằng tây y, nhưng lại rất rõ rệt trong Đông y.
Dưới đây là các bệnh thường gặp do từng tiêu rối loạn, kèm cơ chế và biểu hiện:
🧠 1. Thượng Tiêu rối loạn → ảnh hưởng phổi – tim – não – họng
🔍 Biểu hiện:
Dạng rối loạn | Triệu chứng thường gặp |
---|---|
Khí trệ – hỏa vượng | Đau đầu, mất ngủ, lo âu, tim đập nhanh |
Phế khí hư | Ho dai dẳng, khó thở, hay cảm lạnh |
Khí không thông | Nghẹt mũi, tức ngực, váng đầu |
Nhiệt phế | Đau họng, ho khan, ho có đờm vàng, nhiệt miệng |
🩺 Các bệnh cụ thể:
-
Viêm họng, viêm phế quản, hen suyễn
-
Mất ngủ, lo âu, hồi hộp
-
Rối loạn tiền đình, tăng huyết áp
-
Đột quỵ (nếu khí huyết não không thông)
🔥 2. Trung Tiêu rối loạn → ảnh hưởng tỳ vị – gan – mật
🔍 Biểu hiện:
Dạng rối loạn | Triệu chứng thường gặp |
---|---|
Tỳ hư – thấp trệ | Ăn không tiêu, đầy bụng, đi ngoài lỏng |
Vị hỏa – can khí uất | Ợ nóng, chướng bụng, dễ cáu gắt |
Tỳ vị hư hàn | Ăn vào lạnh bụng, sợ lạnh, tiêu chảy sáng sớm |
Tỳ – Vị khí nghịch | Buồn nôn, nấc cụt, chóng mặt sau ăn |
🩺 Các bệnh cụ thể:
-
Viêm dạ dày, rối loạn tiêu hóa, viêm đại tràng
-
Hội chứng ruột kích thích (IBS)
-
Gan nhiễm mỡ, men gan cao
-
Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD)
💧 3. Hạ Tiêu rối loạn → ảnh hưởng thận – bàng quang – ruột – sinh dục
🔍 Biểu hiện:
Dạng rối loạn | Triệu chứng thường gặp |
---|---|
Thận hư – âm dương suy | Đau lưng, mỏi gối, tiểu đêm, sợ lạnh |
Bàng quang thấp nhiệt | Tiểu rắt, tiểu buốt, nước tiểu vàng sậm |
Khí huyết ứ trệ | Kinh nguyệt không đều, đau bụng dưới, vô sinh |
Hạ tiêu không thông | Táo bón, đầy hơi, trĩ, sa trực tràng |
🩺 Các bệnh cụ thể:
-
Suy thận, tiểu đêm, sỏi tiết niệu
-
Viêm đường tiết niệu, yếu sinh lý
-
Rối loạn kinh nguyệt, u nang buồng trứng, viêm tuyến tiền liệt
-
Táo bón kinh niên, trĩ nội – ngoại
💥 Toàn Tam Tiêu rối loạn → khí huyết không lưu thông – nội nhiệt – nội hàn đan xen
Hậu quả:
-
Mệt mỏi triền miên, rối loạn chuyển hóa
-
Trầm cảm nhẹ, giảm trí nhớ, mất ngủ mạn tính
-
Hệ miễn dịch yếu → dễ nhiễm trùng, dị ứng
-
Da sạm, mụn nội tiết, lão hóa sớm
🛠️ Gợi ý điều chỉnh khi Tam Tiêu rối loạn:
Biện pháp | Gợi ý |
---|---|
Ăn uống | Thanh nhiệt – kiện tỳ – lợi thủy: trà gừng, táo đỏ, đậu đỏ, củ sen, ý dĩ |
Tập luyện | Xoa bóp Tam Tiêu, Khí công, Dưỡng sinh 15–20 phút/ngày |
Thở – Thiền | Hít sâu – thở chậm giúp phục hồi Thượng tiêu |
Ngủ đủ giấc | Ngủ trước 23h để Tam Tiêu hoạt động đúng giờ |
Bấm huyệt – châm cứu | Các huyệt chính: Tam tiêu du, Dũng tuyền, Thái xung, Túc tam lý |