Các bệnh lý quan trọng khi tuyến tùng hoặc tuyến yên bị tổn thương, kèm biểu hiện và hậu quả

Các bệnh lý quan trọng khi tuyến tùng hoặc tuyến yên bị tổn thương, kèm biểu hiện và hậu quả

Dưới đây là các bệnh lý quan trọng khi tuyến tùng hoặc tuyến yên bị tổn thương, kèm biểu hiện và hậu quả:

---

🧠 I. Bệnh lý tuyến tùng

1. U tuyến tùng (Pinealoma)

• Triệu chứng:

  • Mất ngủ nặng hoặc rối loạn giấc ngủ

  • Dậy thì sớm ở trẻ em (do melatonin giảm)

  • Đau đầu, buồn nôn, rối loạn thị lực (do chèn ép não thất)

• Nguy hiểm: Có thể gây tăng áp lực nội sọ, chèn ép các cấu trúc thần kinh quanh đó.

2. Suy tuyến tùng (thiếu melatonin)

• Biểu hiện:

  • Mất ngủ kinh niên

  • Lo âu, trầm cảm

  • Suy giảm miễn dịch, lão hóa nhanh

• Nguyên nhân: Lão hóa, ánh sáng nhân tạo nhiều, tổn thương não vùng giữa

---

🧠 II. Bệnh lý tuyến yên

1. U tuyến yên (Pituitary adenoma)

• Có thể lành tính nhưng gây nhiều hậu quả tùy loại hormone tiết ra quá mức:

a. U tiết GH → Bệnh to đầu chi (Acromegaly) / khổng lồ

• Tay, chân, mũi, lưỡi to ra bất thường

• Đau khớp, tăng huyết áp, tiểu đường

b. U tiết ACTH → Hội chứng Cushing

• Mặt tròn (mặt trăng), bụng to, tay chân teo, rạn da tím

• Tăng huyết áp, yếu cơ, rối loạn kinh nguyệt

c. U tiết Prolactin → Vô sinh – tiết sữa bất thường

• Ở nữ: vô kinh, tiết sữa dù không mang thai

• Ở nam: giảm ham muốn, vú to, vô sinh

d. U không tiết hormone (u không chức năng):

• Gây chèn ép thị giác → nhìn mờ, nhìn đôi

• Gây thiếu hụt hormone toàn diện → suy yên

2. Suy tuyến yên (Hypopituitarism)

• Thiếu hụt một hoặc nhiều hormone tuyến yên

• Biểu hiện:

  • Mệt mỏi, lùn, da khô, mất kinh, bất lực, trầm cảm

  • Nguy hiểm: Suy thượng thận cấp, hạ đường huyết, hôn mê

3. Đái tháo nhạt (Diabetes insipidus) – do thiếu ADH

• Uống nước liên tục nhưng vẫn tiểu nhiều (>10L/ngày)

• Nguy hiểm: mất nước nặng, rối loạn điện giải

---

🛡️ Tổng kết nhanh: