Các bệnh thường gặp ở tuổi teen?
Tuổi teen (thanh thiếu niên, khoảng 10–19 tuổi) là giai đoạn cơ thể và tâm lý phát triển nhanh chóng, nên dễ gặp nhiều vấn đề về sức khỏe — cả thể chất lẫn tinh thần. Dưới đây là các bệnh và rối loạn phổ biến nhất ở lứa tuổi này:
🧠 1. Rối loạn tâm lý – tâm thần học
Đây là nhóm đang gia tăng rất nhanh ở tuổi teen hiện nay.
| Tên bệnh / rối loạn | Triệu chứng phổ biến |
|---|---|
| Trầm cảm | Buồn bã kéo dài, mất hứng thú, dễ cáu gắt |
| Lo âu | Bồn chồn, mất ngủ, sợ xã hội, hay suy nghĩ tiêu cực |
| Rối loạn ăn uống (anorexia, bulimia) | Nhịn ăn quá mức hoặc ăn rồi nôn ra |
| Rối loạn tăng động – giảm chú ý (ADHD) | Khó tập trung, hiếu động thái quá |
| Stress học đường, áp lực thành tích | Căng thẳng kéo dài, mất động lực học tập |
🔎 Lưu ý: Trầm cảm ở tuổi teen dễ bị bỏ qua vì thường nhầm với “tính cách dậy thì”.
🦠 2. Các bệnh nhiễm trùng thường gặp
| Bệnh | Đặc điểm |
|---|---|
| Cúm, cảm lạnh, viêm họng | Dễ lây lan trong môi trường lớp học |
| Viêm mũi dị ứng, viêm xoang | Rất phổ biến ở học sinh |
| Mụn trứng cá | Do thay đổi nội tiết tố dậy thì |
| Viêm gan A, B (nếu chưa tiêm ngừa) | Qua đường ăn uống, máu, quan hệ tình dục |
| Nhiễm HPV (ở tuổi dậy thì muộn) | Có thể phòng bằng vaccine |
🍔 3. Các vấn đề liên quan đến lối sống – dinh dưỡng
| Vấn đề | Hậu quả |
|---|---|
| Thừa cân – béo phì | Do ăn nhiều đồ ngọt, ít vận động |
| Thiếu máu do thiếu sắt | Gặp nhiều ở nữ tuổi dậy thì |
| Thiếu vitamin D, canxi | Do ít tiếp xúc ánh nắng, ít vận động ngoài trời |
| Rối loạn tiêu hóa (viêm dạ dày, táo bón) | Do ăn uống thất thường, stress |
🩺 4. Các vấn đề phát triển – giới tính
| Vấn đề | Lưu ý |
|---|---|
| Dậy thì sớm hoặc muộn | Ảnh hưởng thể chất và tâm lý |
| Rối loạn kinh nguyệt ở nữ | Có thể do nội tiết, stress, ăn kiêng quá mức |
| Thiếu hiểu biết về tình dục an toàn | Dẫn đến mang thai ngoài ý muốn, bệnh lây qua đường tình dục |
| Vấn đề giới tính & định hướng giới | Cần được tư vấn tâm lý cởi mở và không phán xét |
🏀 5. Tai nạn và chấn thương
-
Gãy xương, bong gân do chơi thể thao
-
Tai nạn giao thông (rất phổ biến ở học sinh cấp 3)
-
Tai nạn học đường
✅ Lời khuyên tổng quát để phòng ngừa bệnh ở tuổi teen:
-
Ăn uống lành mạnh, đủ chất, tránh đồ ngọt và thức ăn nhanh quá mức
-
Tập thể dục đều đặn, ít nhất 30 phút/ngày
-
Ngủ đủ giấc (7–9 giờ/ngày) – cực kỳ quan trọng với não bộ tuổi teen
-
Giữ vệ sinh cá nhân (đặc biệt là da, răng miệng, cơ quan sinh dục)
-
Hạn chế thiết bị điện tử, đặc biệt trước khi ngủ
-
Tâm sự với người lớn hoặc chuyên gia khi có áp lực tâm lý
