Mình chia thành 3 mức độ: (1) hiện tại – những gì đã chứng minh, (2) đang nghiên cứu, (3) viễn cảnh trường sinh bất lão.
1. Những cách tăng tuổi thọ đã được khoa học chứng minh
🔹 Ăn uống & lối sống:
-
Hạn chế calo vừa phải (Caloric Restriction): giảm năng lượng nạp vào mà vẫn đủ dinh dưỡng → làm chậm lão hóa ở nhiều loài (chuột, khỉ).
-
Ăn nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, dầu thực vật tốt, cá… (giàu chất chống oxy hóa, omega-3).
-
Ít đường, ít mỡ xấu, ít rượu, không thuốc lá.
-
Duy trì cân nặng hợp lý (tránh béo phì và suy dinh dưỡng).
🔹 Vận động thể chất:
-
Tập thể dục đều đặn giúp tim mạch bền, cơ xương chắc, tăng hormone tốt (endorphin, IGF-1 cân bằng).
🔹 Giấc ngủ & tinh thần:
-
Ngủ đủ và sâu giúp phục hồi não, tái tạo tế bào.
-
Thiền, sống tích cực, giảm stress → làm chậm lão hóa tế bào.
🔹 Môi trường sống:
-
Ít ô nhiễm, ít hóa chất độc hại, ánh nắng vừa đủ (vitamin D).
-
Quan hệ xã hội tích cực (có bạn bè, gia đình, mục tiêu sống) → chứng minh tăng tuổi thọ.
2. Những hướng nghiên cứu mới về kéo dài tuổi thọ
-
Can thiệp gen & tế bào:
-
Nghiên cứu telomere (đoạn bảo vệ DNA): mỗi lần tế bào phân chia, telomere ngắn dần → lão hóa. Kéo dài telomere = kéo dài tuổi thọ.
-
CRISPR / gene editing: sửa lỗi DNA, tăng khả năng chống oxy hóa.
-
Senolytics: loại bỏ “tế bào già nua” (senescent cells) gây viêm và bệnh.
-
-
Cấy ghép / tái tạo cơ quan:
-
Dùng tế bào gốc tái tạo tim, gan, não.
-
In 3D nội tạng từ tế bào của chính bệnh nhân.
-
-
Thuốc & hợp chất kéo dài tuổi thọ:
-
Metformin (thuốc tiểu đường) được nghiên cứu có thể chống lão hóa.
-
Rapamycin (ức chế mTOR) làm chậm lão hóa ở chuột.
-
Resveratrol (trong vỏ nho, rượu vang đỏ), NAD+ boosters → hỗ trợ sửa chữa DNA.
-
3. Viễn cảnh “Trường sinh bất lão”
Đây là giấc mơ của nhân loại, nhưng hiện tại chưa có công nghệ giúp sống mãi.
Các kịch bản được các nhà tương lai học và khoa học bàn đến:
-
Sinh học: Chặn hoàn toàn quá trình lão hóa (không để telomere ngắn, thay thế cơ quan liên tục).
-
Công nghệ – máy móc: “Người sinh học + máy móc” (cyborg), thay thế cơ quan hỏng bằng máy móc.
-
Kỹ thuật số: “Tải não” (mind uploading) – lưu trí tuệ con người vào máy tính/AI → dạng bất tử kỹ thuật số.
-
Đông lạnh cơ thể (Cryonics): đông lạnh người chết ngay sau khi tim ngừng, chờ tương lai hồi sinh.
👉 Tóm lại: Người hiện đại có thể hướng tới 100–120 tuổi bằng khoa học và lối sống.
Còn “trường sinh bất lão” thì vẫn là mục tiêu xa vời – có thể cần thêm hàng thế kỷ nghiên cứu.