Hệ nội tiết - các tuyến nội tiết sản xuất hormone
Hệ nội tiết gồm các tuyến nội tiết sản xuất hormone – những “sứ giả hóa học” giúp điều hòa hoạt động của hầu hết cơ quan trong cơ thể như tăng trưởng, trao đổi chất, sinh sản, cảm xúc, miễn dịch…
🧠 CÁC TUYẾN TRONG HỆ NỘI TIẾT NGƯỜI
| STT | Tên tuyến | Vị trí | Hormone chính | Chức năng chính |
|---|---|---|---|---|
| 1️⃣ | Tuyến tùng (Pineal) | Giữa não | Melatonin | Điều hòa giấc ngủ, nhịp sinh học |
| 2️⃣ | Tuyến yên (Pituitary) | Dưới não, đáy sọ | GH, TSH, ACTH, FSH, LH, Prolactin, Oxytocin | “Chủ tuyến” điều khiển các tuyến nội tiết khác |
| 3️⃣ | Vùng dưới đồi (Hypothalamus) | Trên tuyến yên | TRH, CRH, GnRH, GHRH, ADH | Điều khiển tuyến yên và cân bằng nội môi |
| 4️⃣ | Tuyến giáp (Thyroid) | Cổ, trước khí quản | T3, T4, Calcitonin | Điều hòa chuyển hóa, nhiệt độ, phát triển não |
| 5️⃣ | Tuyến cận giáp (Parathyroid) | Sau tuyến giáp | PTH (hormone cận giáp) | Điều hòa canxi máu |
| 6️⃣ | Tuyến thượng thận (Adrenal) | Trên thận | Cortisol, Aldosterone, Adrenalin | Chống stress, điều hòa muối – nước – áp lực máu |
| 7️⃣ | Tuyến tụy nội tiết (Pancreas) | Giữa bụng, sau dạ dày | Insulin, Glucagon | Điều hòa đường huyết |
| 8️⃣ | Buồng trứng (nữ) | Vùng chậu | Estrogen, Progesterone | Điều hòa kinh nguyệt, sinh dục nữ |
| 9️⃣ | Tinh hoàn (nam) | Bìu | Testosterone | Điều hòa sinh dục nam, tạo tinh trùng |
| 🔟 | Nhau thai (phụ nữ mang thai) | Trong tử cung khi mang thai | hCG, Estrogen, Progesterone | Duy trì thai kỳ, hỗ trợ phát triển bào thai |
📌 Hệ nội tiết có thể chia làm 3 nhóm lớn:
-
Tuyến điều phối trung ương:
-
Vùng dưới đồi
-
Tuyến yên
-
Tuyến tùng
-
-
Tuyến điều phối chuyển hóa & sinh trưởng:
-
Tuyến giáp, tuyến cận giáp
-
Tuyến thượng thận
-
Tuyến tụy nội tiết
-
-
Tuyến sinh dục:
-
Buồng trứng (nữ)
-
Tinh hoàn (nam)
-
