Kế hoạch tiêm phòng dành cho tuổi teen để đảm bảo sức khỏe lâu dài
Việc tiêm phòng đầy đủ ở tuổi teen (10–19 tuổi) là cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe lâu dài, ngăn ngừa nhiều bệnh nguy hiểm và truyền nhiễm. Đây là giai đoạn trẻ bước vào tuổi dậy thì, hệ miễn dịch vẫn đang hoàn thiện và có nguy cơ phơi nhiễm cao hơn do giao tiếp xã hội, học tập tập trung và bắt đầu các hành vi trưởng thành (như quan hệ tình dục, đi lại độc lập…).
📋 Kế hoạch tiêm phòng dành cho tuổi teen (Khuyến nghị chung theo WHO & Bộ Y tế VN)
| Tên vắc-xin | Lứa tuổi đề nghị | Ghi chú |
|---|---|---|
| HPV (Human Papillomavirus) | 9–14 tuổi (nữ & nam) | Ngừa ung thư cổ tử cung, hậu môn, sùi mào gà. Tiêm càng sớm càng tốt, trước khi có quan hệ tình dục. |
| Viêm gan B | Bất kỳ tuổi nào nếu chưa tiêm đủ | Tiêm 3 mũi nếu chưa được tiêm đầy đủ hồi nhỏ |
| Cúm mùa (Influenza) | Hàng năm | Đặc biệt quan trọng với học sinh, người có bệnh nền |
| Viêm màng não mô cầu ACYW | 11–18 tuổi | Ngừa viêm màng não, nhiễm trùng huyết – có thể yêu cầu khi đi du học |
| Uốn ván – bạch hầu – ho gà (Tdap) | 11–12 tuổi | Mũi nhắc lại sau mũi DPT hồi nhỏ |
| Thủy đậu (Varicella) | Nếu chưa từng mắc hoặc tiêm | Cần 2 liều, cách nhau ít nhất 4 tuần |
| Sởi – quai bị – rubella (MMR) | Nếu chưa tiêm đủ 2 mũi khi nhỏ | Rất quan trọng nếu sống tập thể (ký túc, học sinh nội trú) |
| Viêm gan A | 1–2 liều tùy loại | Dành cho người sống ở nơi có dịch, hoặc đi du lịch vùng nguy cơ |
| Bệnh dại (phòng ngừa) | Không tiêm định kỳ, chỉ tiêm nếu bị chó mèo cắn hoặc có nguy cơ phơi nhiễm | |
| Lao (BCG) | Chỉ tiêm một lần khi sơ sinh | Không cần tiêm nhắc lại ở tuổi teen |
✅ Gợi ý kế hoạch tiêm phòng theo độ tuổi cụ thể
🧒 10–12 tuổi:
-
HPV (nữ & nam): 2 mũi (0 – 6 tháng)
-
Mũi nhắc Tdap
-
Cúm mùa hằng năm
-
Bổ sung MMR, thủy đậu nếu chưa đủ liều
🧑 13–15 tuổi:
-
Cúm mùa
-
Tiêm đủ các mũi HPV nếu chưa hoàn thành
-
Xét nghiệm kiểm tra miễn dịch viêm gan B (nếu âm tính → tiêm)
🧑🎓 16–18 tuổi:
-
Cúm mùa
-
Màng não mô cầu (đặc biệt nếu du học, quân đội)
-
Tiêm nhắc viêm gan B nếu cần
-
Xem xét tiêm viêm gan A (nếu đi vùng dịch)
⚠️ Lưu ý khi tiêm phòng tuổi teen
-
Nên tiêm tại cơ sở y tế uy tín, có theo dõi sau tiêm
-
Mang theo sổ tiêm chủng cũ (nếu có) để kiểm tra lịch sử tiêm
-
Không tiêm khi đang sốt cao, mắc bệnh cấp tính, dị ứng nặng
-
Vắc-xin HPV hiệu quả nhất nếu tiêm trước tuổi 15 (chỉ cần 2 mũi thay vì 3)
