Mỡ máu cao (tên y học: rối loạn lipid máu) là tình trạng lượng cholesterol xấu (LDL), triglyceride tăng hoặc cholesterol tốt (HDL) giảm. Đây là nguyên nhân thầm lặng dẫn đến xơ vữa động mạch, đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
🩸 I. Mỡ máu là gì?
Thành phần | Vai trò | Nguy hiểm khi quá cao |
---|---|---|
LDL-C (cholesterol xấu) | Vận chuyển cholesterol đến mô | Gây tắc mạch, xơ vữa, đột quỵ |
HDL-C (cholesterol tốt) | Mang cholesterol dư thừa về gan | Khi quá thấp cũng nguy hiểm |
Triglyceride (TG) | Dự trữ năng lượng | Khi tăng cao → gan nhiễm mỡ, viêm tụy |
⚠️ II. Nguyên nhân gây mỡ máu cao
🔹 1. Chế độ ăn sai lầm
-
Ăn nhiều mỡ động vật, da – nội tạng, thức ăn nhanh, chiên rán.
-
Ăn quá nhiều tinh bột tinh chế (bánh mì trắng, cơm trắng, bún…).
-
Uống rượu bia, nước ngọt có gas → tăng triglyceride.
🔹 2. Lười vận động
-
Làm giảm HDL-C (cholesterol tốt), tích mỡ nội tạng.
🔹 3. Thừa cân – béo bụng
-
Làm tăng đề kháng insulin → chuyển hóa rối loạn mỡ.
🔹 4. Stress – thiếu ngủ
-
Làm rối loạn hormone → tăng tổng hợp cholesterol.
🔹 5. Do bệnh lý hoặc di truyền
-
Người có bệnh gan, tiểu đường, suy giáp dễ bị mỡ máu.
-
Yếu tố di truyền: gia đình có người bị rối loạn lipid máu sớm.
✅ III. Cách làm sạch – giảm mỡ máu tự nhiên
🥗 1. Thay đổi chế độ ăn uống
Nên tăng | Nên tránh |
---|---|
Rau xanh, trái cây ít đường (ổi, bưởi, táo) | Nội tạng, đồ chiên, thịt mỡ |
Cá béo (cá hồi, cá thu), đậu phụ, hạt óc chó | Đường, bánh ngọt, nước có gas |
Gạo lứt, yến mạch, hạt lanh | Rượu bia, cà phê sữa |
🏃♂️ 2. Tập thể dục đều đặn
-
30–60 phút/ngày, ít nhất 5 ngày/tuần:
-
Đi bộ nhanh, bơi, đạp xe, chạy nhẹ.
-
-
Giúp tăng HDL-C, giảm TG và LDL-C.
🌿 3. Dùng thảo dược hỗ trợ
Thảo dược | Công dụng |
---|---|
Giảo cổ lam | Giảm cholesterol, ổn định huyết áp |
Lá sen | Giảm triglyceride, mỡ gan |
Nghệ + mật ong | Chống viêm, giảm LDL |
Tỏi (sống/lên men) | Giảm mỡ máu, chống xơ vữa |
Táo mèo (sơn tra) | Hạ cholesterol, hỗ trợ tiêu hóa |
💊 4. Uống thuốc nếu cần (theo bác sĩ)
-
Nhóm statin: giảm tổng hợp cholesterol (Simvastatin, Atorvastatin).
-
Nhóm fibrate: giảm triglyceride.
-
Omega-3: dầu cá liều cao (theo kê đơn).
🧪 IV. Theo dõi định kỳ
Xét nghiệm | Mục tiêu bình thường |
---|---|
Tổng cholesterol | < 5.2 mmol/L |
LDL-C | < 3.3 mmol/L |
HDL-C | > 1.0 mmol/L (nam), >1.3 (nữ) |
Triglyceride | < 1.7 mmol/L |
✅ Tóm tắt cách làm sạch mỡ máu tự nhiên
-
🥬 Ăn nhiều rau – hạt – cá, ít thịt – dầu mỡ.
-
🚶 Tập thể dục 30 phút/ngày, đều đặn.
-
🍵 Uống trà giảo cổ lam, lá sen, nghệ mật ong.
-
🧘 Giảm stress, ngủ đủ giấc.
-
🩺 Xét nghiệm mỡ máu 3–6 tháng/lần.