Tại sao Argentina vỡ nợ nhiều lần thế?

Argentina là một trong những quốc gia có “lịch sử vỡ nợ” nhiều lần nhất thế giới. Nguyên nhân Argentina bị vỡ nợ có thể chia thành các yếu tố chính sau:

1. Cơ cấu kinh tế yếu và phụ thuộc

Argentina phụ thuộc mạnh vào xuất khẩu nông sản (đậu nành, thịt bò, ngô), nên dễ bị ảnh hưởng khi giá hàng hóa giảm hoặc thiên tai.
Nền sản xuất công nghiệp yếu, thiếu tính cạnh tranh toàn cầu.
Thâm hụt thương mại và cán cân thanh toán thường xuyên xuất hiện.

2. Tài khóa mất cân đối, chi tiêu công cao

Chính phủ chi tiêu lớn cho trợ cấp xã hội, lương công chức và các chương trình phúc lợi nhưng nguồn thu không bền vững.
Thâm hụt ngân sách kéo dài, phải vay nợ nước ngoài để bù đắp.

3. Chính sách tiền tệ sai lầm

Ngân hàng Trung ương in thêm tiền để bù cho thâm hụt → dẫn đến lạm phát cao, mất giá đồng peso.
Người dân và nhà đầu tư không còn tin vào nội tệ, chuyển sang nắm giữ USD, làm khủng hoảng niềm tin càng nghiêm trọng.

4. Nợ nước ngoài và khủng hoảng tín dụng

Argentina vay nhiều bằng USD nhưng thu nhập chủ yếu bằng đồng peso và xuất khẩu. Khi đồng peso mất giá, gánh nặng nợ phình to.
Không trả nổi lãi và gốc → phải tuyên bố vỡ nợ.
Đặc biệt giai đoạn 2001 và 2018–2020, Argentina vỡ nợ do không thể trả được các khoản trái phiếu quốc tế.

5. Thiếu ổn định chính trị và chính sách thiếu nhất quán

Các chính phủ thay đổi chính sách liên tục (tự do hóa – bảo hộ – kiểm soát giá cả – thả nổi tiền tệ) → làm mất niềm tin của nhà đầu tư.
Tham nhũng và quản lý yếu kém cũng làm xói mòn hiệu quả kinh tế.

6. Tác động từ bên ngoài

Khủng hoảng nợ Mỹ Latin thập niên 1980.
Khủng hoảng tài chính châu Á 1997, khủng hoảng Nga 1998, khủng hoảng toàn cầu 2008, và gần đây là đại dịch COVID-19.
Khi dòng vốn quốc tế rút ra, Argentina dễ rơi vào thiếu ngoại tệ để trả nợ.

👉 Tóm lại: Argentina vỡ nợ chủ yếu vì chi tiêu công cao, quản lý yếu kém, đồng peso mất giá, nợ vay bằng USD quá lớn, cộng với sự thiếu ổn định chính trị – kinh tế. Họ như “mắc kẹt” trong vòng xoáy: thâm hụt – vay nợ – mất giá – vỡ nợ – tái cơ cấu – vay tiếp.

GÓI CỨU TRỢ CỦA IMF KHỔNG LỒ DÀNH CHO ARGENTINA

1. Khái niệm gói cứu trợ của IMF

IMF (Quỹ Tiền tệ Quốc tế) là tổ chức tài chính quốc tế giúp các nước thành viên ổn định kinh tế khi gặp khó khăn về cán cân thanh toán, nợ công, khủng hoảng tiền tệ.
Gói cứu trợ IMF là khoản vay (thường bằng USD hoặc SDR – Quyền rút vốn đặc biệt) mà IMF cung cấp cho một quốc gia đang thiếu ngoại tệ, không thể trả nợ quốc tế, hoặc mất khả năng cân đối thu – chi.

2. Đặc điểm của gói cứu trợ

Kèm điều kiện nghiêm ngặt: IMF yêu cầu quốc gia nhận cứu trợ phải thực hiện các biện pháp cải cách kinh tế – tài chính như:
- Thắt chặt chi tiêu công, giảm thâm hụt ngân sách.
- Tăng thuế, giảm trợ cấp.
- Tự do hóa thương mại, tỷ giá, lãi suất.
- Cải cách cơ cấu (doanh nghiệp nhà nước, ngân hàng...).
Có giám sát chặt chẽ: IMF thường cử chuyên gia sang theo dõi việc thực hiện.
Mục tiêu: khôi phục niềm tin, ổn định tài chính – tiền tệ, và tạo điều kiện để quốc gia có thể vay lại trên thị trường quốc tế.

3. Lợi ích

Giúp nước nhận cứu trợ có ngoại tệ ngay lập tức để trả nợ, nhập khẩu thiết yếu (xăng dầu, lương thực, thuốc men).
Tránh vỡ nợ dây chuyền và sụp đổ hệ thống ngân hàng.
Tín hiệu cho các nhà đầu tư quốc tế rằng nước này đang có “bảo hiểm” từ IMF.

4. Mặt trái

Các điều kiện IMF thường bị coi là “thắt lưng buộc bụng” (austerity) → làm tăng thất nghiệp, lạm phát, giảm tăng trưởng ngắn hạn.
Bị mất một phần chủ quyền kinh tế vì phải làm theo lộ trình cải cách của IMF.
Nếu chính phủ không kiểm soát tốt, người dân có thể bất mãn, biểu tình (như từng xảy ra ở Argentina, Hy Lạp...).

5. Ví dụ Argentina

Argentina đã nhiều lần nhận cứu trợ từ IMF.
Năm 2018, IMF phê duyệt gói cứu trợ 57 tỷ USD – lớn nhất trong lịch sử IMF – để giúp Argentina thoát khủng hoảng nợ và tiền tệ.
Tuy nhiên, do chính sách kinh tế không nhất quán, lạm phát cao, gói này cũng không cứu được hoàn toàn → Argentina vẫn vỡ nợ năm 2020.

👉 Tóm lại, gói cứu trợ của IMF là khoản vay khẩn cấp kèm theo các điều kiện cải cách kinh tế, nhằm giúp quốc gia vượt qua khủng hoảng tài chính – tiền tệ và tránh vỡ nợ.

Tại sao Argentina vỡ nợ nhiều lần thế?