Vì sao một số loài sống thọ hàng trăm năm? con người có thể cấy gen đó vào không?

Có những loài vật tuổi thọ gấp nhiều lần con người, ví dụ:

Các nguyên nhân chính:

Một số gen được phát hiện có vai trò quan trọng trong các loài sống lâu:

p53: kiểm soát sửa chữa DNA và loại bỏ tế bào hư hỏng. Voi có tới 20 bản sao p53 (người chỉ có 1), giúp chúng gần như không bị ung thư.
FOXO3: liên quan đến tuổi thọ ở cả người và động vật.
SIRTUINS (SIRT1–SIRT7): nhóm gen bảo vệ DNA, điều hòa trao đổi chất, kéo dài tuổi thọ ở nhiều loài thử nghiệm.
Telomerase (TERT): duy trì chiều dài telomere, làm chậm lão hóa tế bào. Một số loài rùa và cá voi duy trì telomerase suốt đời.
Gen chống stress oxy hóa (ví dụ: SOD2, GPX1, PRDX): giảm hư hỏng do gốc tự do.

Về lý thuyết: Có. Công nghệ chỉnh sửa gen như CRISPR-Cas9 cho phép đưa gen từ loài khác vào người hoặc tăng cường bản sao gen sẵn có.
Thực tế hiện nay:
- Đã thử nghiệm ở chuột và cá, một số loài sống lâu hơn khi tăng hoạt động FOXO3 hoặc SIRT1.
- Với con người, vẫn chưa an toàn vì chỉnh gen ở mức toàn cơ thể có thể gây ung thư, rối loạn miễn dịch, hoặc tác dụng phụ khó lường.
- Một hướng tiếp cận an toàn hơn là kích hoạt các gen trường thọ vốn có trong người bằng chế độ ăn, thuốc hoặc công nghệ sinh học (ví dụ: thuốc kích hoạt sirtuin, liệu pháp telomerase, senolytics loại bỏ tế bào già).

👉 Tóm lại:

Loài sống lâu sở hữu gen bảo vệ DNA, chống ung thư, duy trì telomere và kiểm soát trao đổi chất đặc biệt.
Con người có những gen này, nhưng yếu hơn.
Công nghệ hiện nay chưa thể cấy trực tiếp gen sống lâu của động vật vào người một cách an toàn, nhưng các nhà khoa học đang tìm cách mô phỏng cơ chế đó bằng thuốc, chỉnh sửa gen chọn lọc, hoặc can thiệp ở mức tế bào.

Bài viết liên quan