🌿 Vườn thuốc Nam tại miền Bắc Việt Nam nên có những loại cây dễ trồng – chịu được khí hậu ẩm – lạnh – mưa nhiều, đồng thời có giá trị chữa bệnh cao, sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền và dân gian.
Dưới đây là danh sách các nhóm cây cốt lõi nên có trong vườn thuốc Nam ở miền Bắc, phù hợp cho nhà dân, trường học, chùa, trung tâm dưỡng sinh, homestay phục hồi sức khỏe:
🏡 I. NHÓM CÂY BỔ KHÍ HUYẾT – BỒI BỔ CƠ THỂ
| Tên cây | Tác dụng chính |
|---|---|
| Đinh lăng | Bổ khí huyết, tăng đề kháng, an thần |
| Ngải cứu | Điều kinh, giảm đau, trị đau khớp |
| Cây ích mẫu | Điều hòa kinh nguyệt, tốt cho phụ nữ |
| Hà thủ ô đỏ | Bổ thận, đen tóc, tăng sinh lực |
| Ba kích tím | Mạnh gân cốt, bổ thận dương, chống mệt mỏi |
🌿 II. NHÓM THANH NHIỆT – GIẢI ĐỘC – LỢI TIỂU
| Tên cây | Tác dụng chính |
|---|---|
| Diệp hạ châu (chó đẻ) | Mát gan, giải độc, hỗ trợ viêm gan B |
| Râu ngô | Lợi tiểu, hỗ trợ huyết áp và đường huyết |
| Cỏ mực (nhọ nồi) | Cầm máu, mát gan, trị sốt xuất huyết |
| Kim ngân hoa | Thanh nhiệt, trị mụn, viêm họng, viêm xoang |
| Rau má | Làm mát, giải độc, hỗ trợ giấc ngủ nhẹ |
🍵 III. NHÓM HỖ TRỢ TIÊU HÓA – ĐƯỜNG RUỘT
| Tên cây | Tác dụng chính |
|---|---|
| Lá ổi | Trị tiêu chảy, kháng khuẩn đường ruột |
| Lá mơ lông | Tiêu hóa thịt, trị kiết lỵ, đầy bụng |
| Cây sả | Kích thích tiêu hóa, kháng khuẩn, giải cảm |
| Gừng | Trừ hàn, hỗ trợ tiêu hóa, chữa buồn nôn |
| Tía tô | Giải cảm, tăng tiết mồ hôi, tốt cho tiêu hóa |
🌬️ IV. NHÓM TRỊ HO – CẢM – VIÊM HỌNG
| Tên cây | Tác dụng chính |
|---|---|
| Húng chanh | Trị ho, viêm họng, long đờm |
| Lá hẹ | Trị ho trẻ em, kết hợp hấp mật ong |
| Cây rẻ quạt | Trị viêm họng, khản tiếng, thanh giọng |
| Kinh giới | Giải cảm, trị sốt, kích thích tiết mồ hôi |
🦶 V. NHÓM HỖ TRỢ XƯƠNG KHỚP – ĐAU MỎI
| Tên cây | Tác dụng chính |
|---|---|
| Ngũ gia bì | Mạnh gân cốt, trị đau lưng, phong thấp |
| Dây đau xương | Giảm đau khớp, viêm khớp |
| Thiên niên kiện | Trừ phong thấp, mạnh gân cốt |
| Cỏ xước (ngưu tất) | Trị đau khớp, sưng viêm, hỗ trợ tuần hoàn máu |
🧘 VI. Cây dễ trồng – hay dùng trong dân gian (tiêu chuẩn "phải có")
| Tên cây | Lý do nên có |
|---|---|
| Gừng – sả – tía tô – bạc hà | Gia vị – trị cảm – dễ trồng quanh nhà |
| Đinh lăng – ngải cứu – rau má | Vừa là rau, vừa là thuốc – rất hữu dụng |
| Rau má – diệp hạ châu – cỏ mực | Thanh nhiệt, cầm máu, chống viêm |
🪴 Gợi ý bố trí vườn thuốc Nam kiểu mẫu ở miền Bắc
-
🌳 Tầng cao: đinh lăng, ngũ gia bì, ba kích, ngải cứu.
-
🌿 Tầng thấp: rau má, cỏ mực, kinh giới, tía tô, húng chanh.
-
🌼 Viền vườn – hàng rào: sả, gừng, diệp hạ châu, kim ngân hoa.
-
🪻 Góc dưỡng sinh – thư giãn: bạc hà, hoa cúc, sen, hoa ngọc lan.
✅ Tóm lại – Vườn thuốc Nam miền Bắc nên có:
-
Tối thiểu 20–30 loại cây dễ trồng, dùng thường xuyên trong gia đình.
-
Đáp ứng đủ 5 nhóm bệnh: tiêu hóa – cảm cúm – gan – khớp – thần kinh.
-
Nên xen kẽ một vài cây vừa thuốc vừa phong thủy: đinh lăng, lựu, sung, khế.

