Tác dụng của cây ngũ gia bì? Cách dùng ngũ gia bì?

Cây ngũ gia bì (tên khoa học: Schefflera heptaphylla hoặc Acanthopanax spp. tùy loài) là một vị thuốc đông y nổi tiếng của Việt Nam và Trung Quốc, thuộc họ Nhân sâm (Araliaceae). Cây này thường mọc hoang hoặc trồng làm cảnh, nhưng vỏ thân, rễ và lá của nó đều có giá trị dược liệu cao.

🌿 I. Tác dụng của cây ngũ gia bì

✅ 1. Bổ khí, tăng sức đề kháng – giống nhân sâm loại nhẹ

Tăng cường sức khỏe, bồi bổ người suy nhược, mệt mỏi.
Giúp ăn ngon, ngủ tốt, tăng miễn dịch.

✅ 2. Giảm đau, chống viêm

Điều trị đau xương khớp, đau lưng, mỏi gối, viêm khớp mãn tính.
Có tác dụng giãn cơ, chống sưng viêm nhẹ.

✅ 3. An thần, giảm stress – tốt cho người làm việc trí óc

Giúp ngủ ngon, giảm lo âu, trầm cảm nhẹ.
Dùng cho người bị mất ngủ do căng thẳng.

✅ 4. Hỗ trợ điều trị cao huyết áp – mỡ máu

Ngũ gia bì có tác dụng ổn định huyết áp, cải thiện tuần hoàn.
Một số nghiên cứu cho thấy hỗ trợ giảm cholesterol xấu.

✅ 5. Kháng khuẩn, kháng nấm

Hỗ trợ điều trị viêm da, thấp khớp có yếu tố nhiễm khuẩn.

🧪 II. Thành phần hoạt chất chính

Saponin: giống nhân sâm nhưng nhẹ hơn – chống oxy hóa, kháng viêm.
Tanin, tinh dầu, flavonoid: hỗ trợ điều hòa miễn dịch, bảo vệ gan.
Vitamin – khoáng: hỗ trợ chuyển hóa.

🧴 III. Cách dùng trong dân gian

🔸 1. Ngâm rượu xoa bóp

Rễ hoặc vỏ ngâm rượu 40 độ (1:5), ngâm 15 ngày.
Dùng xoa bóp khi đau lưng, nhức mỏi, thấp khớp.

🔸 2. Sắc nước uống

Dùng 10–20g vỏ thân/ngày, sắc với nước.
Dùng hỗ trợ ngủ ngon, tăng đề kháng, giảm đau xương khớp.

🔸 3. Ngâm chân

Dùng lá tươi nấu nước ngâm chân buổi tối: giảm mỏi gối, tăng lưu thông máu.

⚠️ IV. Lưu ý khi sử dụng

Không dùng cho phụ nữ có thai hoặc trẻ nhỏ dưới 6 tuổi.
Không dùng quá liều → dễ mất ngủ, tăng huyết áp nhẹ.
Người bị cường giáp, mất ngủ kéo dài nên hỏi ý kiến trước khi dùng.

✅ Tóm tắt nhanh

Tác dụng chính	Công dụng cụ thể
Bổ khí, tăng sức khỏe	Dùng cho người suy nhược, mệt mỏi, hay ốm vặt
An thần – giảm lo âu	Hỗ trợ mất ngủ, trầm cảm nhẹ
Giảm đau – kháng viêm	Hỗ trợ đau xương khớp, viêm thấp, đau cơ
Điều hòa huyết áp – mỡ máu	Hạ nhẹ cholesterol, tốt cho tuần hoàn

Dưới đây là cách ngâm rượu ngũ gia bì chuẩn bài, kết hợp các vị thuốc chuyên dùng cho người lớn tuổi bị đau lưng, mỏi gối, thoái hóa xương khớp, khí huyết kém lưu thông.

🍶 BÀI THUỐC NGÂM RƯỢU NGŨ GIA BÌ – ĐAU LƯNG MỎI GỐI

🔸 Thành phần (cho 3–5 lít rượu):

Vị thuốc	Liều lượng	Tác dụng chính
Ngũ gia bì	200g	Bổ khí, mạnh gân cốt, trừ phong thấp
Đỗ trọng	150g	Bổ can thận, mạnh xương, giảm đau lưng
Dây đau xương	150g	Thư cân hoạt lạc, chữa đau khớp, thoái hóa
Đương quy	100g	Bổ huyết, hoạt huyết, giảm co cứng cơ
Thục địa (nếu muốn tăng bổ thận)	100g	Bổ thận âm, sinh tủy, tăng sức bền xương
Quế chi (tùy chọn)	30g	Tăng tuần hoàn, ấm khớp

🔸 Cách ngâm chuẩn:

Làm sạch dược liệu: Rửa sạch, để ráo nước (phơi héo nhẹ nếu dùng tươi).
Sao vàng hạ thổ (nếu có điều kiện): giúp dược liệu thơm, giảm tính hàn.
Cho vào bình thủy tinh hoặc sành sứ: theo đúng tỉ lệ.
Thêm rượu trắng 40–45 độ: theo tỉ lệ 1kg thuốc : 5–6 lít rượu.
Ngâm kín, để nơi mát: ít nhất 30–45 ngày mới dùng, càng lâu càng tốt.

🔸 Cách dùng:

Uống 1–2 lần/ngày, mỗi lần 15–20ml sau bữa ăn hoặc trước khi ngủ.
Có thể dùng xoa bóp trực tiếp ngoài da vùng lưng – gối – vai gáy đau mỏi.

⚠️ Lưu ý quan trọng:

Không dùng cho:
- Người đang sốt cao, huyết áp quá cao.
- Phụ nữ có thai, người đang chảy máu trong.
- Người có bệnh gan nặng, nghiện rượu.
Không uống quá 60ml/ngày để tránh tổn thương gan.
Nếu có bệnh lý mãn tính nên hỏi ý kiến bác sĩ Đông y hoặc y học cổ truyền.

✅ Hiệu quả mong đợi sau 4–6 tuần sử dụng đều đặn:

Giảm đau mỏi lưng, gối, vai gáy.
Ngủ ngon hơn, ăn tốt, tuần hoàn máu cải thiện.
Chân tay ấm hơn, vận động linh hoạt dần.