Tuyến giáp - vị trí - Tầm quan trọng của tuyến giáp
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng của cơ thể, có vị trí và chức năng cụ thể như sau:
1. Vị trí tuyến giáp:
-
Nằm ở phía trước cổ, ngay dưới sụn giáp (yết hầu).
-
Hình dạng giống con bướm, với hai thùy (trái và phải) ôm lấy khí quản.
-
Phía sau tuyến giáp là tuyến cận giáp và khí quản.
2. Tác dụng và chức năng của tuyến giáp:
| Chức năng | Giải thích |
|---|---|
| Sản xuất hormone giáp (T3, T4) | Điều hòa chuyển hóa năng lượng, duy trì mức nhiệt độ cơ thể, nhịp tim, huyết áp, cân nặng. |
| Tăng trưởng & phát triển | Cần thiết cho phát triển chiều cao, trí não ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn bào thai và những năm đầu đời. |
| Điều hòa hệ thần kinh | Ổn định tinh thần, trí nhớ, khả năng tập trung. Thiếu hormone dễ gây mệt mỏi, trầm cảm. |
| Ảnh hưởng đến da, tóc, móng | Giúp da mịn màng, tóc chắc khỏe. Thiếu hụt gây da khô, rụng tóc. |
| Tác động đến tim mạch | Kiểm soát nhịp tim, huyết áp. Cường giáp gây tim đập nhanh, suy giáp gây chậm nhịp. |
| Hỗ trợ điều hòa cholesterol | Ổn định mỡ máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch. |
3. Khi tuyến giáp gặp vấn đề:
| Bệnh lý | Triệu chứng thường gặp |
|---|---|
| Suy giáp | Mệt mỏi, tăng cân, chậm chạp, da khô, rụng tóc, táo bón, lạnh tay chân. |
| Cường giáp | Tim đập nhanh, sụt cân, đổ mồ hôi nhiều, run tay, dễ cáu gắt, mất ngủ. |
| Bướu giáp, basedow, viêm tuyến giáp | Cổ to, nuốt vướng, khó thở, thay đổi giọng nói. |
4. Tuyến giáp cần yếu tố gì để hoạt động tốt?
-
I-ốt: Khoáng chất quan trọng giúp tổng hợp hormone tuyến giáp.
-
Selen, kẽm, sắt: Cần cho quá trình chuyển hóa hormone.
-
Chế độ sống lành mạnh: Giảm stress, ngủ đủ giấc.
5. Tóm tắt ngắn gọn:
-
Vị trí: Trước cổ, dưới yết hầu.
-
Chức năng: Điều hòa chuyển hóa, phát triển trí não, tim mạch, hệ thần kinh, da-tóc.
-
Bệnh lý: Suy giáp, cường giáp, bướu cổ.
-
Yếu tố quan trọng: I-ốt và vi chất dinh dưỡng.
